Yabancılara Türkçe Öğretimi Ders Kitaplarında Yerellik-Küresellik Kavramının İncelenmesi: İstanbul B1 Seviyesi Ders Kitabı Örneği
Author :
Abstract
Yapılan bu çalışmada, yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarını küyerelleşme
(glocalization) kavramı çerçevesinde incelemek ve yabancılara Türkçe öğretimi ders
kitaplarında yer alan yerel ve küresel (evrensel) unsurların dağılımlarının haritasını
çıkarmak amaçlanmıştır. Bu çalışma nitel araştırma yöntemlerinden biri olan durum
çalışması çerçevesinde yürütülmüştür. Araştırmanın veri kaynağını İstanbul Üniversitesi
bünyesinde hazırlanan “İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabı (B1 düzeyi)”
oluşturmaktadır. Verilerin çözümlenmesinde nitel veri analiz teknikleri arasından sıklıkla
başvurulan içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Yapılan araştırmanın sonucunda; kitapta
yer alan kültürel ögelerin dağılımına bakıldığında, bazı kültürel öğelerin az yer aldığı
bazılarının da çok yer aldığı dolayısıyla kültür ögelerinin eşit bir dağılıma sahip
olmadıkları görülmüştür. İncelemeye dâhil edilen on dokuz kategorinin on ikisinde
yerellik-küresellik dengesinin başarılı bir şekilde uygulandığı tespit edilmiştir. Bununla
birlikte ele alınan kategoriler arasında inançlar, önemli figürler, diyalog ve metinlerde
kullanılan karakterler, eşya/aletler, yer adları, acil durum numaraları ve spor kurumları
kategorilerinde yerellik-küresellik dengesinin yeterince iyi organize edilmediği
görülmüştür. Yerel ögelerin dağılımında da birtakım sınırlılıklar göze çarpmıştır. Bu
kapsamda ülkemizin değerlerinin Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen öğrencilere
başarılı bir şekilde aktarılabilmesi için kullanılan örneklerde çeşitlilik yaratılması büyük
önem arz etmektedir. Ayrıca yerellik-küresellik dengesinin iyi organize edilmediği
kategorilerin gözden geçirilerek yeni baskılarda bu durumun düzeltilmesinin öğrencilerin
Türkçeyi daha kolay öğrenmesine katkıda bulunacağı düşünülmektedir.
Keywords
Abstract
In this study, it is aimed to analyze Turkish teaching foreigners textbooks within the
framework of the concept of glocalization and to map the distributions of these elements in
detail by analyzing the local and global (universal) elements in these books. Document
analysis was used as a method in the study. This method was considered in accordance
with the objectives and scope of the research due to the aim of revealing the case of”
globalisation " in the textbooks. The data source of the research is “Turkish Textbook for
Foreigners (Level B1) prepared in Istanbul University”. After accessing the data source,
content analysis technique, which is frequently used among qualitative data analysis
techniques, was used to analyze the data. As a result of the research, it was determined that
the locality-globality balance was successfully applied in twelve of the nineteen categories
included in the review. However, it has been observed that the locality-sphericity balance
is not sufficiently well organized in the categories of beliefs, important figures, characters
used in dialogue and texts, articles / tools, place names, emergency numbers and sports
institutions. There are also some limitations in the distribution of local items. In this
context, it is of great importance to create diversity in the examples used in order to
successfully convey the values of our country to the students who learn Turkish as a
foreign language. In addition, it is thought that the correction of this situation in new
editions will help students learn Turkish more easily by reviewing the categories in which
the locality-sphericity balance is not well organized.
Keywords
- Akın, E. ve Özenç, E. (2020). Yabancılara Türkçe öğretim kitaplarında kültür aktarımı ile metin ve görsel bütünlüğünün incelenmesi. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (1), 207-229.
- Barın, E. (1994). Yabancılara Türkçenin öğretimi metodu, A.Ü. TÖMER Dil Dergisi, (17), 53-56.
- Başkan, Ö. (2006). Yabancı dil öğretimi, ilkeler ve çözümler. İstanbul: Multilingual.
- Bayraktar, F. B. (2015). Yabancılara Türkçe öğretiminde faydanılan kitapların kültürel unsurların aktarımı açısından değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı, Ankara.
- Çangal, Ö. (2012). Yabancılara Türkçe öğretiminde kültür taşıyıcısı olarak türküler. Gazi Üniversitesi Türkçe Araştırmaları Akademik Öğrenci Dergisi, 2(2).
- Çakır, İ. (2006). Developing cultural awareness in foreign language teaching. 7(3) Article:12 ISSN 1302-6488
- Demirel, Ö. (2012). Yabancı dil öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. Dı̇rekcı̇, B, Şı̇mşek, B, Akbulut, S. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenme sürecinde kültür aktarımına yönelik öğrenci görüşlerinin incelenmesi. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 8(22), 278-293. Ersoy, İ. (2019). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarındaki görsel öğelerin değerlendirilmesi. Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı, Çanakkale.
- İşcan, A. (2011). Türkçenin yabancı dil olarak önemi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4), s.29-36. İşcan, A. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kültür aktarım aracı olarak filmlerden yararlanma. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, (58), 437-452. Karasar, N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel yayıncılık.
- Kaya, M. ve Kardaş, M.N. (2019). Türkçe öğretiminin amacı ve temel ilkeleri. İçinde K.Bulut ve M.N. Kardaş (Ed.) Türkçe öğrenme ve öğretim yaklaşımları. Ankara: Pegem Akademi. Kırkkılıç, A. ve Sevim, O. (2012). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde Türk kültür ve edebiyatının yeri. Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi (YTDÖ). A. Kılınç ve A. Şahin (Ed.). (2.baskı). s.359-386. Ankara: Pegem Akademi. Kramsch, C. (1993). Context and culture in language teaching. Oxford: OUP. Kurt, M. (2010). Yabancılara Türkçe öğretimi. Düşünce Dünyasında Türkiz Siyaset ve Kültür Dergisi, 117-124. Kutlu, A. (2014). Yabancılara Türkçe öğretiminde kültürün araç olarak kullanımı: Gazi yabancılar için Türkçe öğretim seti örneği (B1-B2 Seviyesi). Kastamonu Education Journal, 23(2), 697710.
- Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (Çev. Ed. S. Turan). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Miladinovic, M. (2013). Culture in the foreign language learning classroom. AFS Intercultural Programs.Connecting Lives, Sharing Cultures. ICL Blog, July 5, 2013. Retrieved from: http://www.afs.org/blog/icl/?p=3533. Miles, M, B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2.bs.). Thousand Oaks, CA: Sage. Okur, A. ve Keskin, F. (2013). Yabancılara Türkçe öğretiminde kültürel ögelerin aktarımı: İstanbul yabancılara Türkçe öğretim seti örneği. Turkish Studies, 1619-1640. Özdemir, M. (2014). Nitel veri analizi: sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (1), 323-343.
- Richards, J.C. ve Schmidt, R. (2002). Longman dictionary of language teaching and applied linguistic. Longman: Malaysia.
- Sinecen, F. (2017). Yabancılara Türkçe öğretimi kitaplarında kültürümüze ait unsurların kullanımı: Gazi Üniversitesi Tömer B1 kitabı örneği. Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi, 13(5), 133-150. Sönmez, V. ve Alacapınar, F. G. (2016). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri (genişletilmiş 4.bs.). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Stern, H.H. (1991). Fundamental concepts of language teaching. Oxford: Oxford Universty Press.
- Thanasoulas, D. (2001). The importance of teaching culture in the foreign language classroom. Radical pedagogy, ISSN: 1524-6345
- Zengingönül, O. (2004). Yoksulluk gelişmişlik ve işgücü piyasaları ekseninde küreselleşme. Ankara: Adres Yayınları.
