8.Sınıf Türkçe Ders Kitabında Yer Alan Metinlerdeki Söz Varlığının Kültürel Ögeler Açısından İncelenmesi
Author :
Abstract
Bu araştırmanın amacı, 8.sınıf Türkçe ders kitabında yer alan şiirlerde ve okuma
metinlerindeki söz varlığında kültürel ögelere ne ölçüde yer verildiğini değerlendirmektir.
8. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan şiirler ve okuma metinleri Tomalin ve
Stempleski’nin (1993) kültüre yönelik yaptığı sınıflandırma doğrultusunda incelenmiştir.
Nitel bir araştırma olan bu çalışmada veriler doküman incelemesi yöntemiyle
toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde içerik analizi kullanılmıştır.
Tomalin ve Stempleski’nin (1993) kültüre yönelik yaptığı sınıflandırma
doğrultusunda incelenen şiirlerde ve okuma metinlerinde ürüne, düşünceye, davranışa
yönelik temalar ve bu temalarla ilişkili kodlar tespit edilmiştir. Elde edilen veriler tablolar
hâline getirilmiş, alt açıklamalara yer verilmiştir. İncelemede en az etik normlar temasına
ait unsurlar, en fazla günlük yaşam temasına ilişkin kodlar tespit edilmiştir. Şiirlerde,
okuma metinlerine göre daha az kültürel öge elde edilmiştir
Çalışmanın giriş kısmında, “kültür” ve “dil” kavramına açıklık getirilmeye
çalışılmıştır. İki kurumun da hangi özellikleri taşıdığına değinilmiştir. Kültür ve dil
arasındaki etkileşim üzerinde durulmuş; kültür ve dil üzerine değerli ve anlamlı
açıklamaları olan yazarlardan alıntılar yapılmış, söylenenler desteklenmeye çalışılmıştır.
Bu çalışmanın sonucunda, şiirlerde ve okuma metinlerinde; edebiyat, folklor,
sanat, müzik, mimari, inanışlar, değerler, etik normlar, gelenek ve görenek, âdet, töre,
alışkanlık, giyim kuşam, yiyecekler, gündelik yaşam temalarına ilişkin kodlar tespit
edilmiştir. Sonuç olarak, incelediğimiz 8. Sınıf Türkçe ders kitabında yer alan metinlerde
kültürel ögelere iyi seviyede yer verildiği tespit edilmiştir
Keywords
Abstract
The aim of this research is to evaluate the extent to which cultural objects are included in
poetry and reading texts in the 8th grade Turkish textbook. The poems and reading texts in
the 8th grade Turkish textbooks were examined in the direction of Tomalin and
Stempleski's (1993) classification for culture. In this study, which is a qualitative research,
the data were collected by means of a document review. In the evaluation of the data, from
the qualitative analysis techniques, content analysis was used. In poems and reading texts
examined by Tomalin and Stempleski (1993) for the cultural classification, the themes
related to the product, the thought, the behavior and the codes related to these themes were
determined. The obtained data were transformed into tables and sub-explanations were
given. In the examination, the elements belonging to the theme of the least ethical norms
are obtained and the codes related to the daily life theme are determined the most. In
poems, less complex elements are obtained compared to reading texts. In the introduction
part of the study, it was tried to clarify the concept of culture and language. The
characteristics of both institutions are mentioned. The interaction between culture and
language is emphasized; excerpts from the authors with valuable and meaningful
explanations on culture and language were made and what was said was supported. At the
end of the research, in poetry texts and reading texts; Codes related to literature, folklore,
art, music, architecture, beliefs, values, ethical norms, traditions and customs, customs,
clothing, foods, everyday life themes were determined. As a result, it has been determined
that cultural factors and elements in the texts in the 8th grade Turkish textbook which we
examined are given place adequately
Keywords
- Akarsu, B. (1998). Değişen dünya değişen değerler. Ankara: İnkılap Kitabevi.
- Akarsu, B. (1998). Değişen dünya değişen değerler. Ankara: İnkılap Kitabevi.
- Aral, D. (2008). Millî Eğitim Bakanlığının hazırladığı 6. sınıf Türkçe ders kitabında yer alandeğerler üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
- Çapoğlu, E. (2014). Ortaokul 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki şiirlerde yer alan değerler (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
- Demirel, A. ve Özbay, V. (2016). İlköğretim 8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı. Ankara: Dikey Yayıncılık.
- Er, O. (2015). El-Kavânînü’l-Külliyye li-Zabti’l-Lügati’t-Türkiyye’de yer alan kültürel ögelerindeğerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi 4(1), 294-304. Ergin, M. (1994). Üniversiteler için Türk dili. İstanbul: Bayrak Yayınları.
- Güven, A. Z. (2013). Ortaokul 8. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan Türk dili ile ilgili kültürelögelerin tespiti ve incelenmesi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (1) , 1-Han, Y. J. ve Bae, Y. S. (2005). An analysis of the cultural content of high school and college English textbooks. English Teaching, 60(4), 47-70.
- İnan, A. (2009). Atatürk hakkında hatıralar ve belgeler. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Kan, M.O. (2010). Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları ilköğretim 7. sınıf Türkçe ders kitabının kültürögeleri açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hatay: Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kaplan, M. (1998) Türk milletinin kültürel değerleri. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Kaplan, M. (2005). Kültür ve dil. İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Kırkkeseli, Ö. (2017). 8. Sınıf Türkçe Ders Kitabında Yer Alan Şiir ve Okuma MetinlerininKültürel Ögeler Açısından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Koç, M. (2013). 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin değerler bakımından incelenmesi(1981 ve 2006 Türkçe öğretim programlarına göre hazırlanan ders kitapları).(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Korkmaz, Z. (2007). “Dil nedir?”. Z. Korkmaz, A. B. Ercilasun, T.Gülensoy, İ. Parlatır, H.Zülfikar, N. Birinci). Türk Dili ve Kompozisyon, (1-46). Ankara: Ekin Basın Yayın Dağıtım.
- Matan, M. (2004). İlköğretim 5. sınıf türkçe ders kitaplarında kültür öğeleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Okur, A., Keskin, F. (2013). Yabancılara Türkçe öğretiminde kültürel ögelerin aktarımı: İstanbulyabancılar için Türkçe öğretim seti örneği. International Journal of Social Science 6, (2), 1619-1640.
- Soyşekerci, G. (2015). İngilizce ve Türkçe ders kitaplarında kültürel ögelerin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Tomalin, B. ve Stempleski, S. (1993). Cultural awareness. Oxford: Oxford University Press.
- Turan, M. (1994). Kültür değişimleri. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi VakfıYaman, H., Taflan, S. ve Çolak, S. (2009). İlköğretim ikinci kademe Türkçe ders kitaplarında yer alan değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(18), 107-120.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
- Yılmaz, E. (2012). Ziya Gökalp’ın şiirlerinin değerler eğitimi açısından incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
- Yuen, K. M. (2011). The representation of foreign cultures in English textbooks. ELT Journal. 65(4), 458-466.
